Φροντίδες για τη γαρδένια

Τα υπέροχα λευκά άνθη της με το θεσπέσιο άρωμα καθιστούν τη γαρδένια από τα πιο δημοφιλή φυτά στη χώρα μας.

Τι πρέπει να κάνουμε, για να απολαύσουμε το μεθυστικό άρωμα των λουλουδιών της γαρδένιας τουλάχιστον δύο φορές τον χρόνο;

Η γαρδένια είναι από τα πιο εντυπωσιακά, τα πιο αγαπημένα, καλλωπιστικά φυτά και έχει πάρα πολλούς θαυμαστές στον ελληνικό χώρο. Αν η γλάστρα με τη γαρδένια μας βρει τη σωστή θέση στη βεράντα ή σε μια γωνιά του κήπου, θα μας χαρίσει τη μοναδική ομορφιά και το άρωμα των λουλούδιων της. Θεωρείται ευαίσθητο φυτό και χρειάζεται αρκετές φροντίδες.
Η πιο γνωστή ποικιλία είναι η κοινή γαρδένια, που ξεχωρίζει για το έντονο άρωμα των λουλουδιών της, η ιασμινοειδης. Δημοφιλής είναι και η γαρδένια η μεγανθής, που έχει μεγαλύτερα λουλούδια.
Ένα διαφορετικό είδος γαρδένιας είναι η λεμονογαρδένια ή μοσχογαρδένια, αρκετά γνωστή στους φίλους των λουλουδιών στο εξωτερικό αλλά και στην Ελλάδα. Είναι πολύ πιο ανθεκτική από την κοινή γαρδένια και διαθέτει μικρότερα λουλούδια, που αποπνέουν μια χαρακτηριστική φρεσκάδα και απαλή μυρωδιά.

Επιλέξτε τη σωστή θέση και το κατάλληλο χώμα της γαρδένιας

Δεν της αρέσει ο καυτός μεσημεριανός ήλιος και τα σημεία που είναι εκτεθειμένα στο κρύο και σε δυνατούς ανέμους. Πρέπει να διευκολύνουμε το φυτό στον σωστό φωτισμό και αερισμό του, αποφεύγοντας να έρχεται σε επαφή με την άμεση ηλιακή ακτινοβολία, ιδίως το καλοκαίρι.
Το γλυκό απογευματινό φως βοηθά στην υγιή ανάπτυξή της.
Έτσι, για τη γλάστρα με τη γαρδένια επιλέγουμε δυτικό ή ανατολικό μπαλκόνι, αποφεύγοντας τον βορεινό και νότιο προσανατολισμό.
Τον χειμώνα θα χρειαστεί αντιπαγετική προστασία ή να μεταφέρουμε το φυτό μας στο εσωτερικό του σπιτιού για μερικές μέρες, σε καλά αεριζόμενο καi φωτεινό σημείο και μακριά από τα σώματα της θέρμανσης.
Στο εμπόριο θα βρείτε το ιδανικό χώμα για τη γλάστρα όπου θα φυτέψετε ή θα μεταφυτεύσετε τη γαρδένια σας.
Σημαντική είναι η καλή αποστράγγιση του νερού κατά το πότισμα. Γι' αυτόν τον λόγο, χρησιμοποιούμε μια στρώση χαλικιών στον πάτο της γλάστρας.
Κατά τη μεταφύτευση, καθαρίζουμε και αραιώνουμε, κόβοντας προσεκτικά τις πολύ χοντρές, μπλεγμένες ρίζες.
Με αυτόν τον τρόπο βοηθάμε το ριζικό σύστημα του φυτού να αερίζεται και να προσλαμβάνει πιο σωστά την τροφή του.

Η ιδανική θερμοκρασία για την ανάπτυξη της γαρδένιας είναι οι 10-20ºC.

Πότισμα

Ο βασικότερος παράγοντας, για να ευδοκιμήσει το φυτό τόσο στον κήπο όσο και στη γλάστρα, είναι να του παρέχουμε καλής ποιότητας νερό, που να μην περιέχει άλατα. Το βρόχινο είναι πολύ ωφέλιμο, αν φροντίσουμε να το μαζέψουμε.
Ποτίζουμε τη γαρδένια δύο φορές την εβδομάδα και κάθε δύο μέρες το καλοκαίρι με την πολλή ζέστη. Σημαντικό ειναι το τακτικό και όχι υπερβολικό πότισμα. Ψεκάζουμε τακτικά τα φύλλα της γαρδένιας νωρίς το απόγευμα, για να διατηρούμε τη σχετική υγρασία.

Λίπασμα

Χρησιμοποιούμε το ειδικό λίπασμα για οξύφιλα φυτά σχεδόν όλο τον χρόνο, εκτός από την εποχή της έντονης ζέστης και του δυνατού κρύου. Είναι ευαίσθητη στην έλλειψη σιδήρου.
Ο χηλικός σίδηρος, που είναι υδατοδιαλυτός και απορροφάται εύκολα, πρέπει να διατίθεται στο φυτό κάθε μήνα, στη δόση που θα σας υποδείξει ο γεωπόνος, ώστε να παραμένουν πράσινα και υγιή τα φύλλα της.

Ασθένειες και έντομα

Η γαρδένια προσβάλλεται από μυκητολογικές ασθένειες του ριζικού συστήματος, καθώς και από ασθένειες του φυλλώματος, όπως το ωίδιο.
Για την αντιμετώπιση των μυκήτων στο έδαφος, διαλύουμε μία κουταλιά του γλυκού γαλαζόπετρα σε 1 λίτρο νερό και ποτίζουμε με αυτό. Επαναλαμβάνουμε μετά από 2 εβδομάδες. Για μύκητες του φυλλώματος που μπορεί να προκαλέσουν άσπρισμα ή γκριζάρισμα ή καστανές κηλίδες, ψεκάζουμε με διάλυμα χαλκού και θειαφιού.
Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για τον ίδιο λόγο ένα αυτοσχέδιο διάλυμα, με ένα κουταλάκι μαγειρική σόδα σε ένα λίτρο νερό. Με αυτό ψεκάζουμε αρκετές φορές προληπτικά.
Για την προσβολή από κοκκοειδή, τετράνυχο και λοιπά έντομα που προσβάλλουν το φυτό αυτό, παρασκευάζουμε ένα διάλυμα με μία κουταλιά σούπας τριμμένο πράσινο σαπούνι σε 1 λίτρο νερό, προσθέτοντας 1 κουταλάκι του γλυκού οινόπνευμα και 2-3 σταγόνες αιθέριο έλαιο λεβάντας. Εναλλακτικά, προμηθευόμαστε από τα γεωπονικά καταστήματα οικολογικό σκεύασμα θερινού πολτού ή σάπωνες αλάτων καλίου. Ψεκάζουμε το φύλλωμα της γαρδένιας, όταν η θερμοκρασία δεν ξεπερνά τους 28 βαθμούς νωρίς το απόγευμα.

Κίτρινα φύλλα στη γαρδένια

Αν παρατηρήσουμε κίτρινα φύλλα στη γαρδένια μας, αυτό μπορεί να οφείλεται:

Σε υπερβολικό πότισμα και κακή αποστράγγιση της γλάστρας.
Σε έλλειψη σιδήρου. Αυτό παρατηρείται συνήθως όταν η γαρδένια δεν φυτεύεται στο ειδικό χώμα για οξύφιλα φυτά.
Οταν η γλάστρα βρίσκεται σε θέση που δεν φωτίζεται σωστά. Σε αυτήν την περίπτωση βλέπουμε αρχικά τα φύλλα του φυτού μας να παίρνουν χρώμα ανοιχτό πράσινο. Ανοιχτό πράσινο χρώμα παίρνουν τα φύλλα της γαρδένιας και από έλλειψη ιχνοστοιχείων, όπως άζωτο και μαγγάνιο. Αυτό διορθώνεται με το ανάλογο λίπασμα.

Πτώση των φύλλων της γαρδένιας.

Παρατηρείται πτώση των φύλλων, όταν μείνει απότιστη ή χωρίς λίπασμα για αρκετό καιρό. Αν δεν συμβαίνει αυτό, πρέπει να ελέγξουμε τις ρίζες για σκουλήκια στο χώμα της.

Πτώση των μπουμπουκιών

Το πρόβλημα αυτό μπορεί να εμφανιστεί τόσο από υπερβολικά και συχνά ποτίσματα όσο και από ανεπάρκεια νερού, επίσης από υπερβολική ανθοφορία (μερική πτώση) αλλά και από έλλειψη φωτός.

Κλάδεμα γαρδένιας

Είναι απαραίτητο να γίνεται κάθε χρόνο, για να έχει καλή ανάπτυξη και ανθοφορία. Η κατάλληλη εποχή είναι ο Μάρτιος-Απρίλιος, αφού περάσουν οι παγωνιές του χειμώνα. Αφαιρούμε τα κιτρινισμένα φύλλα, τους ξηρούς και αδύναμους βλαστούς και, αν το φύλλωμά είναι αραιό, κορφολόγουμε τους μακριούς βλαστούς της, κόβοντάς τους στο 1/3 του μήκους τους.

Πολλαπλασιασμός γαρδένιας

Γίνεται με μοσχεύματα στο τέλος του χειμώνα/αρχές της άνοιξης. Κόβουμε τμήματα του τρυφερού βλαστού σε έκταση 10-15 εκ. Αφαιρούμε τα 2/3 του φυλλώματος από τη βάση και αφήνουμε 2-3 ζευγάρια φυλλων στο πάνω μέρος. Βαπτίζουμε τα μοσχεύματα σε ορμόνη ριζοβολίας και τα τοποθετούμε σε μικρές γλάστρες με χώμα για οξύφιλα φυτά. Τις βάζουμε σε δροσερό περιβάλλον, διατηρώντας την υγρασία στα γλαστράκια.